Covid-19 nedeniyle alınan bireysel ve kamusal önlemler, sağlıklı gıdaya ulaşma yollarından en önemlisi olan %100 Ekolojik Pazarlar’ı da etkiliyor. Pazarların güncel durumu ve alınan önlemleri Buğday Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Leyla Aslan Ünlübay’a sorduk.

Röportaj: Özce Bilge Demoğlu (Buğday Derneği Gönüllü İletişim Ekibi)

Sokağa çıkmamızın kısıtlandığı şu günlerde en önemli ihtiyaçlarımızdan biri aslında her zaman olması gerektiği gibi temiz gıdaya ulaşabilmek. Türeticiler/tüketiciler %100 Ekolojik Pazarlar’a gelirken kaygılanmalı mı? Nasıl önlemler alındı pazarlarda?

Leyla Aslan Ünlübay: Panik ve kaygı insanı daha fazla yanlışa sürükleyen duygular. Bu nedenle sakin kalarak ve sadece temel ihtiyaçlar için kontrollü bir şekilde pazarlara gelmek ya da gıda alışverişi yapmak gerekiyor. Öncelikle kişisel olarak kendi üzerimize düşeni yapmalı ve tedbirimizi almalıyız. Maske kullanmak, insanlarla iletişim kurarken gerekli mesafeyi korumak, ellerimizi iyi yıkamak bunlar bizim üzerimize düşenler. %100 Ekolojik Pazarlar’da da tüm bunlara dikkat ediliyor. Tezgahlar artık aralarında mesafe konularak kuruluyor, ürünlerin elle seçilmesine izin verilmiyor, üreticiler maske ve eldivensiz satış yapmıyor, pazarın girişinde müşteri ve pazarcılar için dezenfektan, maske ve eldiven dağıtılıyor.

Ayrıca, %100 Ekolojik Pazarlar’a gelemeyen müşterilerin organik gıdalara güvenilir bir şekilde ulaşmalarını sağlamak amacıyla; kargo yapabilecek üretici ve üretici temsilcileri, evlere servis yapabilecek %100 Ekolojik Pazar esnafı ve ürünlerini organik pazarlardan temin eden organik ürün dükkanlarını kapsayan üç ayrı liste hazırlandı. Listelere buradan ulaşılabilir.

Leyla Aslan Ünlübay

Sizin çalışma temponuzda ya da iş yükünüzde bir değişiklik oldu mu?

Leyla Aslan Ünlübay: İş yükünden ziyade pazar ile ilgili net olmayan durumların artması, yeni yollar açtı diyelim ve alternatifler geliştirmemizi sağladı. Online satış için üreticiler ile görüşmek, pazara gelemeyen kişilerin evlerine servis yapılması ile ilgili arada köprü olmak gibi daha önce yapmadığımız hizmetleri yapmaya ve ekolojik ürünlere ulaşmaya çalışanlara kolaylık sağlamaya çalışıyoruz.

Kendi gözlemlerinine dayanarak, pazar eski günlere göre daha mı kalabalık, daha mı boş?

Leyla Aslan Ünlübay: Tabii ki daha boş, çünkü birçok tüketici dışarı çıkmamayı ve pazara gelmemeyi tercih ediyor. Bazı tüketiciler her hafta değil, iki haftada bir geliyor. Bu sebeple pazar daha boş diyebilirim.

Bütün üreticiler tezgah açmaya devam ediyor mu? Açamayanlar için bir takip mekanizması geliştirildi mi/geliştirilecek mi?

Leyla Aslan Ünlübay: Bazı pazarcılar satışlar düştüğü için gelemiyor maalesef, birkaçı da sağlık tedbiri amaçlı gelmiyor. Ama yine de neredeyse pazarın % 90’ı pazarda oluyor. Alternatif olarak, pazara gelemeyen tüketiciler için daha önce bahsettiğim ürün tedarik listelerini hazırladık.

%100 Ekolojik Pazarların açık kalıp kalmaması yönünde hem türeticiler, hem de üreticiler açısından size nasıl bildirimler geliyor?

Leyla Aslan Ünlübay: Tabii ki açık kalması hem tüketici, hem üretici, hemde bizim için birinci öncelik. Ancak şartlar elverdikçe. Bu hafta sonu dışarı çıkma yasağı oldu mesela, üretici ve tüketicinin mağdur olmaması için belediye ile görüşüp pazarların hafta içi kurulmasını talep ettik ve birçoğu kabul edildi.

Daha önce Ekolojik Pazar’dan, gıda topluluklarından, kooperatiflerden alışveriş yapmamış bir kişiye içinde bulunduğumuz koşullar dolayısıyla nasıl bir çağrıda bulunabilirsin?

Leyla Aslan Ünlübay: Virüse karşı en önemli savunma bağışıklık sistemini sağlam tutmak ve güçlendirmek. Bu ancak temiz ve sağlıklı gıda tüketerek mümkün olabilir. Bu yüzden sağlıklı gıda tüketmeye her zamankinden daha fazla özen göstermeli ve sağlıklı gıda temin edebilecekleri alternatifleri kullanmalılar.

Öngörmek zor olacaktır fakat yine de Ekolojik Pazarlar’ı önümüzdeki günlerde neler bekliyor olabilir? Mesela kapanma ihtimali sence nedir?

Leyla Aslan Ünlübay: Kapanması bizim en son istediğimiz şey. Bu sebeple kapanmaması doğrultusunda çalışıyoruz. Ama dediğim gibi bir sokağa çıkma yasağı ya da pazarların kapatılması gibi bir durum söz konusu olursa hazırladığımız ürün tedarik listesi geçici bir çözüm olacaktır. Bu listeyi geliştirmeye çalışıyoruz.