İşlenmiş/Katmadeğerli Ürünler

Organik ürünlerin işlenmesinde organik olmayanlara göre nasıl farklar var? Bahar ve özellikle yaz aylarında kuru meyve, yemiş, bakliyat, pirinç gibi organik ürünlerde oluşan kurtlanmanın sebebi nedir?

Organik bir gıda işlenirken hammaddelerin de organik sertifikalı olması gerekiyor. Gıdanın içerisinde kullanılan tarımsal kökenli ürün veya türevlerinin en az yüzde 95’inin organik sertifikalı olması gerekiyor. Tuz ve su hesaba katılmıyor. Bununla birlikte organik bitkisel ve hayvansal ürünlerin işlenmesinde GDO’lu (genetiği değiştirilmiş organizmalardan elde edilmiş) yardımcı maddeler ya da katkı maddeleri kullanılması kanunen yasak. Ayrıca organik ürünlerin işlenmesinde, kimyasal yolla sentezlenen veya izole edilen sentetik aroma, doğala özdeş aroma, sentetik boya ve sentetik vitaminlerin kullanımına izin verilmiyor.

Kimyasal yollarla sentezlenen veya izole edilen, kimyasal yapı olarak doğal aromalarla aynı doğala özdeş aroma maddeleri, gerçekte o bitkiden elde edilmese de, o bitkinin tadını, kokusunu veriyor. Örneğin, şeftali aroması için Sporobolomyces odorus (fungus, hindistancevizi aroması içinTrichoderma viride (yermantarı), bal aroması için Trametes odorata (ağaç mantarı).

Günümüzde gıdanın işlenmesinde yaygın olarak 300’e yakın katkı maddesi kullanılıyor. Organik üretimde ise kullanımına izin verilen katkı maddesi sayısı 47. Örneğin, peynir yapımında bitkisel karbonlar ve bazı asitler, ot ve baharatlarda topaklanmayı önleyici silikon dioksit, çözücü olarak etanol vb.

Organik üründe konvansiyonel ürünlerin raf ömrünü uzatmak için kullanılan iyonize radyasyona da izin verilmiyor. İyonize radyasyon, gıda içindeki organizmaları yok etmek için kullanılıyor ama bunu yaparken canlı hücrelerinin DNA’larına etkili bir biçimde zarar veriyor.

Organik ürünlerde sebze ve meyveyi kurutma yöntemiyle ilgili farklar da söz konusu. Örneğin konvansiyonel incirin kurtlanmaması için metil bromid veya fos toksinler (magnezyum fosfit, alüminyum fosfit) kullanılıyor. Organik üründe ise, incir eksi 35 derecede şoklanıyor sonra artı 4 derecede depolanıyor. Veya basınçlı azot veren makineler ile kurtlardan arındırılıyor. Bazı ürünlerse karbondioksit çadırında bekletiliyor. Örneğin konvansiyonel domates sergide kurutulurken, sodyum metabisülfit ya da hidrojen peroksit kullanılırken, organik domates kurutulurken sadece tuz kullanılıyor. Bu yöntem yeterince güçlü olmadığı için soğuk hava koşullarında depolanması gerekiyor.

Organik üretimde kurutma aşamasında kullanılan yöntemlerde kimyasallara izin verilmediği için çoğu organik üründe böcekler, kurtlardan kurtulmak mümkün olsa da yumurtaları öldürmek mümkün olmuyor. Bu sebeple yumurtalar biyolojik süreçleri içinde olgunluğa erişip uygun sıcaklıkta söz konusu olunca organik ürünlerde kurt, böcek ve kelebeklere rastlamak mümkün oluyor. Dolayısıyla, alacağınız organik bakliyat, tahıl, kuru meyve ve yemiş gibi ürünleri özellikle de tam tahıllar vs. ise bahar aylarında buzdolabı veya olabildiğince serin yerlerde saklamakta fayda var.