Mevsim dışı sera ürünleri organik olabilir mi?

Serada organik ürün olur mu? Ekolojik ürünlerin mevsiminde yetiştirilmesi gerekmiyor mu?

Ekoloji kavramı çok geniş bir kavram. Ekolojik gıda da kavramsal olarak tartışmaya elbette açık. Ancak AB ve TC mevzuatlarına göre organik veya ekolojik ürün tanımı bu detayda bir kavramsal çerçeve çizmiyor. Organik Tarım Kanun ve Yönetmeliklerine göre ister serada, ister tarlada, ister yerel, ister Dünya’nın öbür ucundan gelsin insan sağlığı ve çevreye olumsuz etkisi olan girdi, işlem ve uygulamalar söz konusu değil ise ve bütün uygulamalar ilgili mevzuata şartlarını sağlıyor ise ürün organik ürün statüsü kazanıyor.

Organik seracılıkta hormon, ot ilaçları, böcek öldürücüler gibi birçok grup zehir, fenni gübreler, ilaçlı tohumlar, konvansiyonel fideler kullanılamıyor.

 Organik tarımda mevsim dışı üretime/sera üretimine izin verilir mi?

Sera üretimi sezonun dışında sebze ve meyvenin iklim kontrol edilerek kapalı alanlarda üretiminin yapılmasıdır. Organik üretim sera adı verdiğimiz örtü altı yetiştiricilikte de yapılabilir. Seralar kapalı alanlar olduğu için içerisindeki havanın ısısını kontrol etmek üreticinin elindedir. Sera içinin sıcak olması yaz mevsiminde yetiştiriciliği yapılan ürünlerin kış mevsiminde de yapılmasını olanaklı kılar. Organik tarım mevzuatlarına göre serada organik üretim yapılabilmektedir. Sağlığa ve çevreye zararlı girdiler kullanmadan da serada ekolojik ürün üretilebilir. Serada organik üretimde ilaçsız veya sertifikalı tohum ve fideler kullanılabilir, konvansiyonel tarımda kullanılan zirai ilaç, gübre ve hormonlar yasaktır.

Bu soruyu soranlar aslında haklı olarak kavramsal boyutta konuyu tartışmaktadır. Ekolojik üretim doğal ortamları, doğal döngüleri içermelidir belki de, ancak organik tarım ürünlerinin ulusal ve uluslar arası ticareti söz konusu olduğundan ülkelerin ortak standartlar ve kurallar getirmesi gerekmiştir. Bu süreçte de organik, biyolojik ve ekolojik tarım eş anlamlı kabul edilmiş, mevzuatlarda bu şekilde yer almıştır.

Mevsiminde üretilmeyen ve tüketilmeyen sera ürünlerinde tarla üretimi lezzet ve kalitesini bulamayız. Organik seracılıkta hormon kullanılmaz. Ancak iklim şartlarına (ısı, nem, gece gündüz ısı farkı, güneşli gün sayısı vs.) bağlı sebeplerle ürünlerde çekirdekte filizlenme, meyve içinde meyve tutumu, büzüşme, domatesin içinin beyaz kalması, meme yapma gibi durumlara rastlanabilir. Bu tip durumlar tüketicide hormon algısı yaratmaktadır. Hormonlar genelde meyve/sebze tutumu ve meyveyi/sebzeyi irileştirmek için kullanılır. Oysa organik tarımda hormon hiçbir amaç ile kullanılmaz, organik ürünlerde karşılaşılan bu tip durumlar genellikle iklime bağlı bitki ve meyve fizyolojisi ile ilgili durumlardır.