2014 yılında, Küçükçekmece Belediyesi ve Arenapark AVM işbirliğiyle kurulan, Buğday Derneği’nin destek ve danışmanlık verdiği organik pazarda, artık %100 Ekolojik Pazar markasının güvencesi olmayacak.
Buğday Ekolojik Yaşamı Destekleme Derneği, kendi desteği ve danışmanlığında Küçükçekmece Belediyesi ve Aranepark AVM işbirliğiyle, Nisan 2014’te kurulan ve Derneğin oluşturduğu %100 Ekolojik Pazar marka ve standartları güvencesiyle hizmet veren Küçükçekmece organik pazardan çekilme kararı aldı.
İlgili pazarda artık %100 Ekolojik Pazar markası kullanılamayacağı gibi, %100 Ekolojik Pazar standartlarında denetim de söz konusu olamayacak. İlgili organik pazarda yapılan satışların güvenilirliği konusunda, 9 Aralık 2017 tarihinden itibaren Buğday Derneği’nin sorumluluğu ve garantisi bulunmuyor.
%100 Ekolojik Pazarlar, güvenilir gıdanın adresi
İnsanların doğayla uyum içerisinde ve doğal varlıklara zarar vermeden yaşayacağı bir toplum umuduyla 15 yıldır çalışmalar yürüten Buğday Ekolojik Yaşamı Destekleme Derneği’nin, bu amaçla oluşturduğu %100 Ekolojik Pazar modeli, sağlıklı ve güvenilir gıdaya ulaşmak isteyen tüketicilerle, ekolojik, doğa dostu ürün yetiştiren üreticileri buluşturan bir platform oldu. Bu anlamda ülkemizde organik sektörünün gelişimine önemli katkılar sağladı.
Buğday Derneği ile özel ve kamu kurumları işbirliğinde ilk %100 Ekolojik Pazar, Şişli Belediyesi ortaklığıyla 2006 yılında kuruldu ve o tarihten bu yana, güvenilir gıdaya ulaşmak isteyenlerin adresi oldu. 12 yılda %100 Ekolojik Pazar markası, gıda konusunda güvenilirliğin simgesi haline geldi ve Şişli’yi Kartal, Beylikdüzü, Bakırköy, Küçükçekmece, Kayseri, İzmit, Antalya, Samsun, Seferihisar, Konya %100 Ekolojik Pazarları izledi.
%100 Ekolojik Pazarlar marka ve standartlarıyla kurulan ve halen devam eden Şişli, Kartal, Bakırköy, Beylikdüzü, Kayseri ve İzmit organik pazarları, insan sağlığına ve doğaya zararlı kimyasal girdilerin yasak olduğu organik üretimin gelişmesine katkıda bulunmaya devam ediyor.
Buğday Derneği, Küçükçekmece organik pazarından neden çekildi?
Belediye, başta denetim olmak üzere, üzerine düşen görev ve sorumlulukları yerine getirmedi.
İlgili protokolde, Belediye’nin bir ziraat veya gıda mühendisini iki gün, organik pazar konusunda denetim, veri kayıt, belge vs işlemleri için görevlendirmesi gerektiği maddesi olmasına ve bu konu Buğday Derneği tarafından ilgili Belediye ve AVM’ye defalarca hatırlatılmasına rağmen, 25 Kasım 2017 tarihine kadar Belediye, pazarın denetimleri konusunda bir mühendis görevlendirmedi; denetim konusunda tüm sorumluluk, destekçi ve danışman pozisyonundaki Buğday Derneği’nin üstünde kaldı.
Aynı protokolde reklam-tanıtım konusunda Belediye’nin taahhütü söz konusu iken, 25 Kasım 2017 tarihine kadar Belediye projenin reklam ve tanıtımı için gözle görünür bir çalışma yapmadı. Tüm reklam tanıtım çalışmaları AVM ve Buğday Derneği tarafından gerçekleştirildi. Aynı şekilde pazarda tüm halkla ilişkiler görevini tek başına Buğday Derneği gerçekleştirdi.
Pazarın katılımcı bir yapıya ulaşması sağlanamadı.
Küçükçekmece Belediyesi ve Arenapark AVM’ye Buğday Derneği tarafından yeni bir sözleşme teklifinde bulunuldu. İki taraf da teklifi olumlu karşıladı ve AVM ile Derneğin mutabık olduğu yeni sözleşmeler Belediye’ye gönderildi. Yeni sözleşmelerde %100 Ekolojik Pazarlar’ın daha katılımcı ve şeffaf olmasını sağlamak amacıyla esnaf, üretici ve müşterilerin de olduğu bir komisyon kurulması önerildi. Ancak sözleşme konusunda Belediye’nin Buğday Derneği’ne olumsuz dönüşü nedeniyle, pazarın daha katılımcı ve şeffaf bir yapı kazanması sağlanamadı.
Kalıntı tespit edilen üretici konusunda etik olmayan uygulama yapıldı.
Son bir aya kadar pazarda, ürünlerinde kalıntı bulunan üreticilerin Küçükçekmece Belediyesi tarafından yer tahsisleri iptal edildi, ilgili üreticiler veya esnafın organik pazarda satışı durduruldu.
Ancak Küçükçekmece İlçe Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü’nce ürününde kalıntı bulunan bir üreticiye cezai yaptırım uygulanmasına, kontrol ve sertifika kuruluşunun üreticinin sertifikasındaki organik statüsünü kaldırmasına, Belediye tarafından tezgâhı iptal edilmesine rağmen, daha sonra yine Belediye tarafından bir başka kişiye tahsis yapılarak, aynı üreticinin pazarda başka bir sertifika ile ürün satışının önü açıldı. Her ne kadar başka bir şahsa yapılan yeni tezgâh tahsisi usüllere uygun olsa da, ürün satışı yapan gene fiziki olarak aynı üretici. Buğday Derneği, yapılan işlemin -yasal olsa da- müşteriler, diğer üreticiler ve tahsis sahipleri açısından etik olmadığı görüşünde.
Pazar esnafı tarafından konu hakkında müşterilere bilgi verilmesi ve konu hakkında müşterilerden Belediye Başkanlığı’na gönderilecek bir toplu dilekçe Belediye Zabıtası’nca engellendi. Ayrıca ilgili esnafın müşterilere konu hakkında bilgi verip imza toplaması durumunda tezgâhlarının iptal edileceği, belediye yetkilisince sözlü olarak belirtildi.
Uygulamalar, etik değerler açısından Buğday Derneği’nin ilkeleriyle örtüşmüyor.
Buğday Derneği’nin %100 Ekolojik Pazar standartları ve markası altında danışmanlık ve destek hizmeti verdiği organik pazarlar bir bütünlük arz ediyor. Bu nedenle yapılan denetimler ve uygulamalar tek bir standart altında değerlendiriliyor.
Diğer %100 Ekolojik Pazarlar’da ilgili üreticinin tezgâhları Belediyeler tarafından iptal edilirken, Küçükçekmece’de Belediye tarafından iptal işlemi gerçekleştirildikten sonra yasalara uygun olsa dahi, etik değerler açısından tartışmalı uygulama yapılması, kurumumuzun değerleri ile ters düşüyor.
Tüm diğer %100 Ekolojik Pazarlar’da katılımcı ve şeffaf bir yapı kurulurken, aynı marka altındaki bir pazarda tersi uygulamaların söz konusu olması; bunun yanı sıra personel ve denetim konusunda yaşanan tıkanıklıklar, Buğday Derneği’nin Küçükçekmece organik pazarından, %100 Ekolojik Pazar markasını çekme kararında etkili oldu.
Belediye ile yaşanan bu olumsuzluklara rağmen bugüne kadar üzerine düşen tüm sorumlulukları yerine getiren Arenapark AVM’ye destekleri için teşekkür ederiz.
Yaklaşık 12 yıldır %100 Ekolojik Pazar standartları ve markası ile güven veren Buğday Derneği artık Küçükçekmece organik pazarda bu hizmeti, güveni ve garantiyi sunmayacak.