Buğday Derneği ve Şişli Belediyesi işbirliğiyle hizmet veren, ekolojik sertifikalı ürünlerin sağlıklı ve güvenilir bir model ile tüketiciye kısa yoldan ve uygun koşullarda ulaşmasına olanak sağlayan Şişli % 100 Ekolojik Pazar, aynı zamanda Türkiye’nin ilk ve en büyük organik pazarı. Buğday Derneği, Pazar’ın 10. yılını geçtiğimiz haftalarda düzenlediği çeşitli etkinliklerle kutladı.
Erken yaşta aramızdan ayrılan Victor Ananias’ın öncülüğünde büyük emeklerle kurulan pazar, her Cumartesi körpe ve lezzetli sebzeleriyle sofraları şenlendiriyor, nice insan unuttuğu tatları burada buluyor.
Bugünlerde yazlık tarla ürünleri de % 100 Ekolojik Pazar’da yavaş yavaş yerini almaya başladı. Örneğin, artık kabak, salatalık, taze fasulye bulmak mümkün.
Şişli %100 Ekolojik Pazar, Cumartesi günleri, Cumhuriyet Mah. Gökkuşağı Lala Şahin Sok. Feriköy-Şişli. Eski Tekel bira fabrikasının alt sokağında 07.00 – 17.00 saatleri arasında kuruluyor. Ama İstanbul’da aynı ilkelerle satış yapılan başka Ekolojik Pazar’lar da var.
İstanbul’daki %100 Ekolojik Pazar’lar
Bakırköy: Cuma günleri, Airport Outlet Center’ın arka açık otoparkında, 10.00 – 17.00 saatleri arasında.
Beylikdüzü: Cumartesi günleri, Adnan Kahveci Mahallesi, “Beylikdüzü Çarşamba Pazarı” Beylikdüzü adresinde 10.00 – 17.00 saatleri arasında.
Kartal: Pazar günleri, Hükümet Konağı Caddesi, Kartal meydanı, Kartalbaba geçidi yanı, 08.00 – 17.00 saatleri arasında.
Küçükçekmece: Pazar günleri, ArenaPark AVM’de, Atakent Mahallesi, K. Çekmece 10.00 – 18.00 saatleri arasında.
Küçük bir hatırlatma, Ekolojik Pazar’larda naylon poşet kullanılmıyor. Simgeleri file. İlk açılışta davetiye olarak kullanmışlar. Halen file satılıyor, böylelikle file yapanlara da istihdam yaratılıyor.
307 tezgâhta 76 üretici
Haziran 2006’da 48 tezgâhta 25 üretici ve esnafla başlayan Şişli %100 Ekolojik Pazar, 10. yılında 307 (yemek hariç) tezgâhta 76 üretici ve esnafla büyümeye ve gelişmeye devam ediyor. Şişli %100 Ekolojik Pazar’da yılda 700 ton civarında ekolojik taze sebze ve meyve satılıyor. Pazarın, hemen her cumartesi gelen bin kadar müdavimi var, ama pazardan alışveriş yapan müşteriler birkaç binle ifade ediliyor.
Bugün Şişli %100 Ekolojik Pazar, işlenmiş/ambalajlı ürünlerde -kozmetik, deterjan, tekstil, sağlık ürünleri hariç- gıda ürünü olarak 110 marka ve 274 çeşit (sadece 12 çeşit kırmızı et ürünü, 11 çeşit sirke) ile tüketiciye en fazla alternatif sunan alışveriş noktası. Üstelik, %100 Ekolojik Pazar’da farklı üreticilerden, farklı çeşitler arasından taptaze organik ürünü seçebilme avantajı da var. 2015 yılında %100 Ekolojik Pazarlarda ürünü değer bulan taze sebze, meyve üretici sayısı ise 428.
e-ticaret için de destek
Şişli %100 Ekolojik Pazar, bir yandan Türkiye’de sayısı 16’ya yükselen organik pazarların kurulmasına öncülük ederken, diğer yandan dükkânlar, e-ticaret siteleri gibi pazarlama kanallarını da besleyerek daha çok insanın organik ürüne ulaşmasını sağlıyor. Pazar, her cumartesi günü, perakende müşterileri haricinde 30’un üstünde dükkân, e-ticaret sitesi ve diğer organik pazarların esnafına da ürün tedarik kanalı oluyor.
İlk bir yıl 3-5 ton civarında olan haftalık taze sebze-meyve satışları bugün, haftalık ortalama 14 ton. Buğday Derneği tarafından hazırlanan veri kayıt ve takip programı sayesinde üretici ve ürünlere ait verilere kolaylıkla ulaşmak mümkün. Bu sistem sayesinde Şişli %100 Ekolojik Pazar’da bir yılda toplam 700 ton taze sebze ve meyvenin satıldığı tespit edilmiş.
Buğday Derneği
Etkinliğin ilk adımları 1990’lı yılların başında Bodrum’da Buğday Bitkisel Ürünler Restoranı ve Doğal Yaşam Merkezi’nde Bugday Hareketi ile atılıyor. Diğer yaşamlarla uyum içerisinde ve ekolojik bütüne saygılı bir toplum hayalini besleyerek sürdürülen çalışmalar 12 Ağustos 2002 yılında Buğday Ekolojik Yaşamı Destekleme Derneği çatısı altında kurumsallaştırılıyor.
Buğday, bu hayale ulaşmak için
•örnekler oluşturma
•var olana destek olma
•bilginin dolaşımını sağlama
yolunda çaba gösteriyor ve çalışmalarını bu üç amaç doğrultusunda yürütüyor.
Buğday’ın niyeti; tek tek bireylerde ve bir bütün olarak toplumda ekolojik yaşam bilinci ve duyarlılığı oluşturmak; ekolojik dengelerin geri dönüşü olmayacak hız ve biçimde bozulması sonucunda ortaya çıkan sorunlara çözüm yolları sunmak ve doğa ile uyumlu yaşamı desteklemek..
Tatuta Projesi
“Ekolojik Çiftliklerde Tarım Turizmi ve Gönüllü Bilgi, Tecrübe Takası” projesi, kısa adıyla TaTuTa, bu misyon doğrultusunda yürütülen projelerden bir tanesidir.
Tatuta projesinin ana amacı Türkiye’deki ekolojik tarım ile geçinen çiftçi ailelerine mali, gönüllü işgücü ve/veya bilgi desteği sağlayarak ekolojik tarımı teşvik etmek ve sürdürülebilirliğini sağlamak. Projede, ekolojik üretimin teknik, pazarlama, sosyal, çevresel vs. boyutlarında bilgi/ilgi sahibi kişiler, çiftlik ve işletmelerde bilgi, deneyim ve/veya işgüçlerini paylaşırken yiyecek, içecek ve barınma ihtiyaçları çiftlik tarafından karşılanıyor.
Ayrıca, gönüllüler hem sosyal bir kaynaşmaya hem de yereldeki gerçek tecrübeye ve bu tecrübeye dayalı bilgiye ulaşıyorlar. Buğday’ın Türkiye örgütü ve tam üyesi olduğu ECEAT (European Center for Eco-AgroTourism / Avrupa Ekolojik Tarım Turizmi Merkezi) ve WWOOF (Willing Workers on Organic Farms / Ekolojik Çiftliklerde Gönüllü İşçiler) örgütleriyle işbirliği yapılarak yurt dışı tanıtım desteği sağlanıyor. 2003’de 25 çiftlikte başlayan proje, bugün 80’den fazla çiftlikle devam ediyor.
Buğday Derneği’nin ve pazarın kurucularından, pazarın Kurumsal Kimlik Koordinatörü Lalehan Uysal o günleri şöyle anlatıyor:
“Tatuta için çiftliklere gidip organik tarımı, ekolojik hayatı anlattığımızda köy kahvesinden birinde bir amcamız ‘Bize bu tarımı öğretiyorsunuz, biz organik tarım yapacağız ama bunları nerede satacağız?’ diye sordu. Amcaya “biz sizin için bir pazar yaratacağız” dedik ve Buğday Hareketi’nin kurucusu Victor Ananias’ın da emekleriyle verdiğimiz sözü gerçekleştirdik. İlk açılışta halen simgemiz olan fileyi davetiye olarak kullandım, ‘gelin filenizi sağlıkla doldurun’ dedim. Olay patladı.”
